Het ging bij de podcast van Rich Roll met Guru Singh over instinct, impuls, intelligentie en intuïtie. The four I-s. Lastig. Hoe definieer je ze? Wat zijn de verschillen? Overlappen ze? Het zette me aan het denken.
Ik denk dat ik het meest kan met intuïtie en impuls als tegenovergestelden. Of zitten ze misschien eerder alle vier op een soort continuüm?
Impuls, dan instinct, dan intuïtie en dan intelligentie?
Of nee, misschien moet ik beginnen met instinct, want dat is het meest reactief en dierlijk. Gebaseerd op overlevingsmechanismen. Impuls is ook reactief, maar dan op basis van conditionering en ervaring.
Ja, instinct, en dan impuls.
Intelligentie is alles van een afstandje kunnen bekijken en logisch nadenken. Het spirituele of onderbuikgevoel er juist buiten houden. Objectiviteit.
Dus eigenlijk is het dan instinct, impuls, en dan intelligentie.
Want intuïtie is gebaseerd op het spirituele, op het universum. Op wat het universum je ingeeft. Althans, zo zie ik het.
Instinct, impuls, intelligentie, intuïtie.
Ze kunnen je allemaal iets anders zeggen. Stel nou bijvoorbeeld dat je twijfelt om je baan in loondienst op te zeggen om je eigen onderneming te beginnen.
Instinct is biologisch. Het zit ingebouwd. Instinct wil je alleen maar op dit moment in leven houden. Loondienst does that job over het algemeen pretty well. Dus kiest Instinct ongetwijfeld voor loondienst. Ze neemt het idee van een eigen onderneming niet eens serieus in overweging. Instinct is reuzehandig in life-or-death situations, maar voor dit soort beslissingen? Not so much.
Impuls is persoonlijk en uniek. Het wordt gevormd door wat je hebt meegemaakt en hoe je bepaalde ervaringen hebt geïnterpreteerd. Impuls zal bij deze beslissing bijvoorbeeld rekening houden met wat er eerder is gebeurd toen je een sprong in het diepe nam. Ging dat destijds goed, dan hangt Impuls al met je baas aan de lijn om per direct op te zeggen. Dat is de impulsieve reactie die probeert de ‘pijn’ van onbenut gelaten potentie te verhelpen. Ging het destijds fout, dan zorgt Impuls voor beren op de weg en belemmerende overtuigingen in je hoofd. In loondienst blijven is dan de impulsieve reactie die de ‘pijn’ van angst en onzekerheid verlicht.
Intelligentie draait ondertussen op de achtergrond een risicoanalyse. Informatie die jij als objectief beschouwd – over salaris, winst, doorgroeimogelijkheden, kans op ontslag of faillissement, de (arbeids)markt, de consument, de tijdsinvestering en pensioen – wordt tegen elkaar afgewogen. Heb jij een goedbetaalde baan in een veelbelovende beroepsgroep, reken dan maar dat Intelligentie kiest voor loondienst. Staat je functie op losse schroeven en heb je een geweldig idee voor een gat in de markt, dan zou Intelligentie wel eens voor die onderneming kunnen kiezen.
Intuïtie is de vreemde eend in de bijt. Intuïtie bepaalt haar oordeel op basis van informatie buiten onszelf. Intuïtie is wat sommige mensen God noemen. Wat anderen een ‘collectief bewustzijn’ of een higher self noemen. En wat ik ‘het universum’ noem. Intuïtie heeft kennis die wij (nog) niet hebben: over onszelf, onze waarden, onze missie, ons doel hier op aarde, onze toekomst. Het weet precies waar we heen moeten en hoe we daar komen, de noodzakelijke detours incluis. Intuïtie zegt daarom soms dingen die ons compleet belachelijk in de oren klinken, die compleet onlogisch lijken.
Maar Intuïtie heeft wel altijd gelijk.
Het kan dus zijn dat loondienst het beste idee lijkt, maar dat Intuïtie allang weet dat jij voorbestemd bent voor die eigen onderneming. Het kan ook zijn dat die onderneming superaantrekkelijk lijkt, maar dat Intuïtie je behoedt voor een rampzalige afloop. Het gebeurt ook regelmatig dat Intuïtie met een totaal ander idee komt. Loondienst? Ondernemen? Wat vreemd… tijdens het wikken en wegen krijg jij ineens de onmiskenbare drang al je spaargeld op te nemen en een wereldreis te maken.
Je hoeft niet spiritueel of religieus te zijn om te erkennen dat je soms gewoon wéét wat de juiste beslissing is. Dát is je intuïtie.
Of noem het je onderbuikgevoel.
Maar intuïtie is heel lastig te identificeren. Hoe weet je of een intuïtief gevoel niet gewoon het gevolg is van een instinctieve of impulsieve opwelling? Hoe weet je of je een intuïtief gevoel niet met intelligentie probeert weg te redeneren?
Naar je intuïtie luisteren is serieus moeilijk. Het betekent dat je moet leren al deze stemmetjes uit elkaar te houden. Ook al praten ze allemaal door elkaar heen. Je moet de subtiele verschillen in sterkte, toonhoogte, intonatie, vocabulaire en taalgebruik leren herkennen. En dat kan je alleen doen door te luisteren, altijd. Ook als je niet wil horen wat ze te vertellen hebben. Dat vereist een niveau van zelfkennis, zelfreflectie en zelfacceptatie dat je alleen maar kan ontwikkelen door te blijven luisteren en te blijven leren.
Schrijf op wat jouw stemmetjes zeggen.
Luister naar het stemmetje waarvan jij denkt dat het je intuïtie is.
Neem op basis daarvan beslissingen.
Hou bij welke beslissingen goed uitpakken en welke niet.
Doe je dat lang genoeg, dan weet je steeds beter welk stemmetje die van je intuïtie is. En dan wordt het leuk. Want zodra je Intuïtie direct herkent als je d’r hoort, kan je in gesprek.
*Deze post is onderdeel van mijn voornemen in januari elke dag een (gepolijste) versie van mijn journalsessie te delen. Ik ben er namelijk van overtuigd dat dagelijks journalen me gaat helpen van 2022 mijn jaar te maken. Je vindt alle posts in de categorie journal. Meedoen maar geen idee hoe je begint met journalen? Ik vertel het je precies in Project Journal.