De schaalbaarheid van schrijven

Mijn ex belde om te vertellen dat hij gaat trouwen. Met de vrouw met wie hij een maand nadat ik onze dertienjarige relatie verbrak al een nieuwe relatie had.

‘Die had-ie al tijdens jou,’ was de reactie van minstens vijf mensen aan wie ik dat destijds vertelde. ‘Dat kan niet anders.’

Noem me naïef, maar ik denk eigenlijk niet dat dat zo was. Hij was net zo kapot van de breuk als ik, en had me ook eerlijk verteld hoe hij haar had ontmoet. Een hoofd vol vraagtekens en ongeloof had ik wel. Hóé dan? Hóé kan je jezelf met een gebroken hart aan een ander geven? Maar als ik de (mannelijke) psycholoog met wie ik het erover had moet geloven, dan ‘zie je dat toch vaak bij mannen.’

Tja.

Geloof je het zelf?

Goed, trouwen dus. Het was een van de thema’s dat bij ons waarschijnlijk niet per se een dealbreaker was geworden, maar waar we wel verschillend over dachten. Ik geloof in levensfases en ik geloof dat je in elke fase een andere soort relatie nodig hebt – met een andere partner dus, of misschien gewoon een tijdje met jezelf. Kan je die verschillende relaties met dezelfde persoon hebben en een leven lang samen blijven? Misschien wel. Dat wil ik niet uitsluiten. Maar zeldzaam is het wel, denk ik.

Ik vind trouwen dus een beetje een farce. Ik ben die persoon die tijdens een huwelijksceremonie, op het moment supreme, als ik twee geliefden met tranen in de ogen ‘Ja, ik wil’ hoor zeggen, nog nét niet met d’r ogen zit te rollen. Die denkt: really? Geloof je het zelf?

Dus toen mijn trainer de tijd dat ik met mijn ex samen was eens omschreef als ‘toen je nog getrouwd was’, flapte ik er dan ook midden in zijn verhaal een verontwaardigd ‘We waren niet getróúwd!’ uit. Dat was niet relevant voor het gesprek, maar ik vond het wel nodig om het recht te zetten. Ik was niet getróúwd, oké? Dat wilde ik namelijk niet.

Gelukkig wordt het feit dat vrijwel geen enkel huwelijk meer een leven lang duurt in Nederland inmiddels vrij normaal gevonden. Trouwen is meer zoiets van: omg, ik hou zó veel van jou dat ik op dit moment niets liever wil dan de rest van mijn leven met jou zijn. Zullen we afspreken dat we dat ook echt gaan proberen?! En dan probeer je dat samen een paar jaar, of misschien wel heel veel jaren, maar als het dan niet lukt, is dat ook oké. En dan ga je weer scheiden.

The bridge I said I’d cross

We verschilden over wel meer dingen, mijn ex en ik. Wat uiteindelijk een onoverbrugbaar verschil bleek was geld – al draaide het nooit alleen daarom, natuurlijk. Zo gaat dat met geld; het heeft allerlei ladingen, betekenissen, energieën.

Ik emigreerde met hem naar Spanje, waar hij alles verdiende, ik niks. En toen ik eindelijk zelf ook wat ging verdienen, was zijn inkomen alsnog tien keer zo hoog als dat van mij, waardoor mijn werk in feite geen waarde had – letterlijk. Hij deelde met alle liefde al zijn geld met mij, maar dat wilde ik niet, want wie het geld heeft bepaalt uiteindelijk toch alles.

Het is maar goed dat we niet getrouwd waren, want zo kwam het dat we in verschillende levensfases terechtkwamen, waardoor we niet meer de juiste partners voor elkaar waren. Ik had een tijdje met mezelf nodig, om een leven voor mezelf op te bouwen, ongehinderd door de wensen, dromen en behoeften van een ander. Hij had een vrouw nodig die hem gewoon klakkeloos de wereld over zou volgen, er geen probleem mee zou hebben om van zijn geld te leven, en met het grootste plezier fulltime mama zou zijn van hun drie toekomstige blonde kindjes – twee meisjes, één jongetje.

Dacht ik.

Maar zijn huidige aanstaande is net zomin als ik het type vrouw dat afhankelijk wil zijn. Het enige verschil tussen haar en mij destijds? Zij verdient wel goed. Ik weet vrijwel niks over haar, maar het enige wat mijn ex al minstens drie keer heeft laten vallen is dat ze ‘bijna net zoveel verdient’ als hij. En ja, dan ben je wel genoeg waard om achter het stuur te zitten.

Ze zou hem de wereld over kunnen volgen naar waar zijn werk hem ook brengt, maar dat doet ze niet. Ze zou in elk land elk kutbaantje kunnen aannemen als het moet, en ze zouden ook prima alleen op zijn salaris kunnen teren, maar dat wil ze niet. En dat begrijp ik, want zij heeft haar roeping gevonden, haar missie, het werk waarmee ze een verschil maakt in de wereld, werk dat voldoening geeft, haar levenswerk.

Ik begrijp als geen ander dat je dat niet zomaar opgeeft. Dat je niet zomaar je man naar weet ik het welk oord op aarde volgt omdat hij daar toevallig wil werken, maar waar jij opnieuw moet beginnen. Ik begrijp dat je je eigen inkomen wilt, je eigen leven, dat je wilt doen waar je goed in bent, waar je – zoals ik het altijd noem – voor op deze aardkloot gezet bent.

Toch is dat wel precies wat ik voor mijn ex deed en ook precies wat hij van mij verwachtte. En toen ik dat niet langer volhield omdat het me ongelukkig maakte niet met míj́n levenswerk bezig te zijn, was het precies waar onze relatie op stukliep. Well, well, well, dacht ik toen nog, must be the bridge I said I’d cross if I came to it.

Dit was mijn ‘levensfases’-theorie in de praktijk. Hij zat in een levensfase waarin hij vooral de carrièreladder verder wilde beklimmen en tegelijkertijd wilde genieten van de meer dan comfortabele trede die hij al had bereikt. Die trede was breed genoeg voor ons allebei en hij had ‘m graag met me gedeeld, ware het niet dat ik het type vrouw ben die continu haar eigen ladder voor zich ziet, en die niet níét kan zien – en die ook niet kon wachten om haar voet op haar eigen eerste trede te zetten. Ik wilde niet met een lift omhoog gehesen worden op iemand anders ladder. Ik wilde mijn eigen ladder.

Dus hoopte ik na de breuk voor mezelf dat ik een tijdje single zou blijven en alle tijd zou hebben om me volledig op mezelf en mijn eigen ladder te focussen, dat ik zou klimmen. En dat gebeurde.

Voor hem hoopte ik dat hij een vrouw zou tegenkomen die hem naar alle eindhoeken van de wereld zou volgen, die met hem zou trouwen, zijn baby’s zou baren en ze zou grootbrengen. Een vrouw voor wie dát haar levenswerk is. Dat gebeurde niet.

Levenswerk

Het nieuws van mijn ex’ verloving voelde als tegen een betonnen muur aan lopen en toen ik de telefoon ophing, vroeg ik me af waarom. Was ik na al die tijd nog steeds niet over de breuk heen? Was ik jaloers? Wilde ik dan niet dat hij gelukkig is?

Maar het voelde niet als jaloezie, niet als verdriet, niet als melancholie (waar ik toch zó last van kan hebben). Het voelde als woede. Toen ik de afwas stond te doen, rolden hete tranen over mijn wangen. Boze tranen.

Ik was kwaad.

Waarom?

In mijn journal kwam ik erachter: omdat hij met haar wél de gelijkwaardige relatie wil opbouwen die hij met mij niet wilde. En vooral: waarom dat zo is.

Vanwege geld.

Omdat zij met haar levenswerk kruiwagenladingen geld binnenharkt.

Omdat haar werk daardoor waarde heeft. Letterlijk.

En daarom respect verdient.

Dat staat in schril contrast met mijn werk, dat net een hobby lijkt, dat creatief is, dat – toen ik nog met mijn ex samen was – slechts een paar honderd euro per maand opleverde, niet genoeg om het de moeite waard te vinden.

Kruiwagenladingen geld

Mijn ex’ verloving en alle concessies die hij daarmee nog zal doen aan zijn verloofde en haar levenswerk voelt als tegen een betonnen muur oplopen omdat het al – maar werkelijk ál – mijn beperkende overtuigingen over geld, mijn levenswerk, en mijzelf als persoon triggert.

‘Ik kan geen geld verdienen met een creatief beroep.’

‘Creativiteit is iets voor in je vrije tijd, een hobby, geen werk.’

‘Als kunstenaar moet je hard werken voor je geld.’

‘Creatief werk is niet schaalbaar, kan geen passief inkomen opleveren.’

‘Kunst is frivool, niet belangrijk, maakt geen verschil in de wereld.’

‘Wat ik goed kan en het liefste doe is niet belangrijk, niet waardevol.’

Ik ben niet waardevol.

Belemmerende gedachten die in de relatie met mijn ex tot rotsvaste overtuigingen zijn verworden, maar waar mijn ex zelf verder niets aan kan doen, en zijn aanstaande vrouw ook niet. Alleen ik kan er wat aan doen: het tegenovergestelde bewijzen.

Want schrijven is niet frivool, is niet alleen maar een hobby, is niet iets waarmee je alleen door hard te werken misschien wat kunt verdienen, niet iets dat je anders tot de marges van je bestaan moet duwen omdat het niet waardevol is. Schrijven is wél waardevol en maakt wél een verschil in de wereld. Er is zo ontzettend veel geschreven dat een diepe impact op mij heeft gemaakt en mijn leven heeft veranderd. Er is zo ontzettend veel geschreven dat een impact op de hele wereld heeft gemaakt en de hele wereld ook heeft veranderd.

En ik weet dat jij hier bent, omdat ik dingen heb geschreven die impact op jou hebben gehad en die voor jou een verschil hebben gemaakt.

Ik zal laten zien dat mijn kunst schaalbaar kan zijn, passief kan zijn, en dat ik niet hard hoef te werken voor mijn geld – zoals niemand die zijn levenswerk doet zou moeten doen. Ik zal laten zien, misschien nog wel het meest aan mezelf en aan al die beperkende overtuigingen die ik beetje bij beetje probeer af te bikkelen, dat ook ik kruiwagenladingen geld binnen kan harken met míjn levenswerk.

(Btw, lieve vriendin, dit geldt voor elke uiting van creativiteit en voor elke vorm van levenswerk – ook die waar jij momenteel geen tijd voor maakt of denkt geen inkomen mee te kunnen verdienen.)

De schaalbaarheid van schrijven

Mijn Substack-account is mijn antwoord, een stap richting schaalbaarheid. Een manier om zoveel mogelijk mensen te bereiken met mijn schrijven, zonder er telkens harder voor te hoeven werken.

Eens per maand zal ik er een gratis artikel posten, zoals dit, een levensoverpeinzing. Maar als je je op mijn account abonneert, krijg je eens per week een diepgaander artikel, waarin ik mijn eigen ervaringen met droomlevencreatie onderbouw met theorie, afkomstig uit een van de vele boeken over persoonlijke groei waar ik als redacteur aan werk (of die ik voor m’n lol lees). Om zelf op de onderwerpen van die artikelen te reflecteren geef ik je er journalopdrachten bij cadeau. Elk artikel wordt dus:

1. vermakelijk
2. inspirerend
3. leerzaam (incl. boekentip)
4. praktisch (incl. journal-how-to)
5. verbindend (ik kijk nu al uit naar de gesprekken en gedeelde ervaringen in de comments sections)

Een abonnement kost je € 9 per maand, aka twee gemiddeld goede glazen wijn op een leuk terras (waarvan ik hoop dat je die erbij pakt als je mijn artikelen leest). Maar neem vooral een jaarabonnement van € 96, waarmee je jezelf niet alleen tweeënhalf glas wijn cadeau doet (iets met een díéf van je portemonnee!), maar mij ook verplicht me minimaal een jaar in te zetten voor de schaalbaarheid van mijn schrijven.

Ik heb ongeveer 100 abonnees per maand nodig om de uren die ik zal besteden aan het schrijven maandelijks terug te verdienen. Dat is veel; ik heb geen grote following, ben niet bekend. Het zal even duren voordat ik daar ben. Maar vanaf 100 gaan we met elke abonnee poco a poco richting ‘kruiwagenladingen geld’.

Al gaat het daar uiteindelijk natuurlijk niet om. Dat moge nu wel duidelijk zijn.

(gratis of betaald)